Αρχαία Πόλη Έλυρος

Η τοποθεσία της αρχαίας δωρικής πόλης της Ελύρου απέχει 500 μέτρα από το χωριό στο λόφο Κεφαλά, δίπλα στο δρόμο για Σούγια. Πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές. Η Έλυρος ήταν από τις σπουδαιότερες πόλεις της δυτικής Κρήτης. Ήταν βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο, με εργοστάσια παραγωγής όπλων. Η Σούγια και η Λισσός ήταν τα λιμάνια της. H Έλυρος ήταν σημαντική και κατά τα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά Χρόνια. Ένα ρωμαϊκό άγαλμα, ο Φιλόσοφος της Ελύρου, ανασκάφτηκε εδώ και τώρα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Χανίων. Βρισκόταν στη θέση μιας αρχιεπισκοπής και τα ερείπια της επισκοπικής εκκλησίας, βασιλική του 6ου αιώνα, φαίνονται ακόμη στο κέντρο της παλιάς πόλης. Μια μεγαλύτερη νεότερη εκκλησία δείχνει τη θέση της Ελύρου πάνω σ' ένα μικρό λόφο, αμέσως μετά τη διακλάδωση προς Ροδοβάνι. Η ίδια η τοποθεσία φαίνεται πολύ λίγο. Πάντως έχετε μια πανοραμική θέα της κοιλάδας κάτω από το λόφο που ανήκε στην Έλυρο και ως τον κόλπο της Σούγιας. Οι κάτοικοι της Ελύρου έβλεπαν τα πλοία τους από την πόλη. Οι ψηλότερες κορυφές των Λευκών Ορέων φαίνονται στ' ανατολικά. Στα βόρεια κυριαρχούν τα ελαιόδεντρα και τα χωριά που βρισκόταν ανάμεσά τους.

http://www.crete.tournet.gr/el/crete-guide/sights-crete/10/1857