| Η Κρήτη έχει μια φυσική και πολιτιστική ταυτότητα ξεχωριστή και διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας. Ειδικότερα οι ορεινές περιοχές του νησιού και κυρίως του Δυτικού τμήματος χαρακτηρίζονται από υψηλή ετερογένεια τοπίων, δηλαδή από μεγάλη ποικιλότητα σε φυσιογραφικά, βιολογικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Περιλαμβάνει πολλά ενδιαφέροντα και μοναδικά τοπία, βουνά, οροπέδια και φαράγγια, μεγάλη ποικιλία ενδημικών φυτών και ζώων και μοναδικά πολιτιστικά στοιχεία. Η Κρητική Γη προικισμένη με τις πλούσιες γεωμορφολογικές της ιδιαιτερότητες, την υψηλή ετερογένεια και την συνεχή εναλλαγή των τοπίων της και τα μοναδικά σε πλούτο και δυναμική οικοσυστήματά της, εστίαζε ανέκαθεν το ενδιαφέρον επισκεπτών, μελετητών και ειδικών επιστημόνων. Παρατηρείται στην Κρήτη μια εξαιρετικά πλούσια χλωρίδα (1600 περίπου είδη και υποείδη) με μεγάλο βαθμό ενδημισμού (217 περίπου ενδημικά). Από το σύνολο των ενδημικών φυτών της Κρήτης, τα 114 είδη συναντώνται στα Λευκά όρη, ενώ υπάρχουν 22 ενδημικά είδη που απαντώνται αποκλειστικά και μόνο στα Λευκά όρη. Στην ευρύτερη περιοχή των Λευκών Ορέων ζει ο κρητικός αίγαγρος (Capra aegagrus creticus) ενδημικό θηλαστικό μοναδικό στο κόσμο. Σημαντική θεωρείται επίσης η ύπαρξη των σπάνιων μεγάλων αρπακτικών της ορνιθοπανίδας. Οι πληθυσμοί των μεγάλων αρπακτικών θεωρείται ότι βρίσκονται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση από την υπόλοιπη Ευρώπη. Ειδικότερα τα αρπακτικά καθώς βρίσκονται στη κορυφή της οικολογικής πυραμίδας ελέγχουν όλους τους υπόλοιπους πληθυσμούς ενώ ακριβώς λόγω της θέσης τους είναι λιγότερα από τα άλλα είδη και αναπαράγονται πιο αργά. Απόκρημνες πλαγιές βουνοκορυφές και σπήλαια που έχουν σχηματιστεί στους ασβεστόλιθους αποτελούν ιδανικούς τόπους φωλιάσματος κυρίως σπάνιων αρπακτικών πουλιών. Ένας σημαντικός δείκτης για τη ποιότητα των οικοσυστημάτων είναι τα πουλιά, και ιδιαίτερα τα μεγάλα αρπακτικά που αντικατοπτρίζουν την κατάσταση της δομής και λειτουργίας των βιοκοινωνιών ενός οικοσυστήματος. Γι΄ αυτό στην ευρύτερη περιοχή παρέμβασης έχουν χαρακτηριστεί τρεις (3) περιοχές σαν (SPA – Special Protection Areas). Στον Νομό Χανίων αναπτύσσεται η οροσειρά των Λευκών Ορέων με κατεύθυνση του μεγαλύτερου άξονα από δυτικά προς ανατολικά καταλαμβάνοντας το 40% της συνολικής έκτασης του Νομού Χανίων. Ο ευρύτερος όγκος των Λευκών Ορέων είναι η πλέων ορεινή και άγονη περιοχή της Κρήτης με αβαθή, φτωχά, πετρώδη και με μεγάλες κλίσεις εδάφη. Χαρακτηριστικό του μορφοανάγλυφου είναι ότι έχει 110 βουνοκορφές από τις οποίες οι 57 έχουν υψόμ. πάνω από 2.000 μ. Τα Λευκά Όρη αποτελούν τον υδροσυλλέκτη του Νομού Χανίων και τροφοδοτούν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Το ύψος βροχής ξεπερνά τα 2.300 χιλ. στις υψηλές κορυφές και η τήξη του χιονιού καθυστερεί με αποτέλεσμα στα μεγάλα υψόμετρα να υπάρχει χιόνι μέχρι και τα μέσα Ιουνίου. Τα νερά της βροχής και αυτά που προέρχονται από την τήξη του χιονιού (πλην της εξάτμισης) λόγω της έντονης καρστικοποίησης του γεωλογικού υποθέματος της περιοχής, διηθούνται υπόγεια και κινούνται κατά ένα μέρος προς τις νότιες ακτές όπου εμφανίζονται υπό μορφή υποθαλάσσιων πηγών και κατά το υπόλοιπο προς τις βόρειες ακτές όπου εμφανίζονται υπό την μορφή πηγών γλυκού νερού (Αγυιά, Στύλος, Αρμένοι κ.λπ.). Για το λόγο αυτό η περιοχή των Λ. Ορέων χαρακτηρίζεται σαν ο υδροφορέας του Νομού Χανίων. Πράγματι στην περιοχή λόγω του μεγάλου αριθμού δολινών κατά μήκος και των ρεμάτων δεν υπάρχει έντονη επιφανειακή απορροή των υδάτων. Οι παροδικές συγκεντρώσεις υδάτων σε δολίνες και οροπέδια, η χειμαρική δράση των ορεινών ρεμάτων αν και αποτελούν εφήμερα φαινόμενα, εντούτοις προσθέτουν αισθητική αξία και ποικιλότητα στο ορεινό τοπίο. Η σπανιότητα του υγρού στοιχείου στον ορεινό χώρο, προσδιορίζει την ανάγκη της ορθολογικής διαχείρισης του με την επιλογή για κατασκευή θέσεων τεχνικών έργων (λιμνοδεξαμενές, φράγματα κ.λπ.) για να παίξει καθοριστικό ρόλο στη συνολική ανάπτυξη. Παράλληλα θα δημιουργηθούν υγρότοποι που αναμένεται ότι θα συμβάλλουν στην αισθητική αναβάθμιση τοπίου, στη βελτίωση των συνθηκών άσκησης αναψυχής και στην διατήρηση της βιοποικιλότητας. Χρήσιμο παράδειγμα αποτελεί η λίμνη της Αγυιάς η οποία έχει εξελιχθεί σε σημαντικό υγροβιότοπο με ιδιαίτερη χλωρίδα και βλάστηση. καθώς και πλούσια ορνιθοπανίδα. Η λίμνη του Κουρνά και ο υγροβιότοπος στην Πρέβελη αποτελούν επίσης ιδιαίτερα φυσικά οικοσυστήματα και τοπία με ιδιαίτερη οικολογική και αισθητική αξία. Άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό του μορφοανάγλυφου της περιοχής είναι τα πάμπολλα φαράγγια που διασχίζουν την νότια πλευρά των Λευκών Ορέων με κατεύθυνση από Βορά προς Νότο. Λόγω των ιδιαίτερων βιοκλιματικών συνθηκών που επικρατούν στα Φαράγγια αυτά αποτελούν ιδιαίτερα κλιματοεδαφικά περιβάλλοντα και τράπεζες των βιογενετικών αποθεμάτων. Γενικότερα ο ορεινός αυτός όγκος της Δυτικής Κρήτης που καλύπτει ευρύτατες εκτάσεις δυσπρόσιτες και δύσβατες αποτελεί ένα φυσικό μουσείο και ένα άριστο καταφύγιο των βιογενετικών αποθεμάτων τόσο της χλωρίδας όσο και της πανίδας και ορνιθοπανίδας. Τα φαράγγια και η γύρω περιοχή μέχρι τις κορυφές των Λ. Ορέων περιλαμβάνουν μια μοναδική ποικιλία βιοτόπων συγκεντρωμένη σε μια σχετικά μικρής έκτασης περιοχή με αποτέλεσμα να συναντάται εδώ μια ποικιλία και αφθονία ειδών αρκετή για να χαρακτηριστεί η περιοχή διεθνούς σημασίας.
Δίκτυο προστατευόμενων περιοχών «ΦΥΣΗ 2000» (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ) Η Δυτική Κρήτη συμμετέχει στη διαδικασία δημιουργίας του Ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών, NATURA 2000 και μάλιστα δίνει το καλύτερο παρών με σημαντικές και εκτεταμένες περιοχές. Η επιλογή των περιοχών βασίζεται στην Οδηγία 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση των αγρίων πτηνών (Special Protection Areas - SPA) και στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας και πανίδας. Στην ευρύτερη περιοχή που δραστηριοποιείται ο Ο.Α.ΔΥ.Κ υπάρχουν εκτεταμένες περιοχές αναγνωρισμένης αξίας που είναι προτεινόμενες για ένταξη στο Δίκτυο «ΦΥΣΗ 2000» (Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ) και 3 περιοχές SPA (Οδηγία 79/409/ΕΟΚ) οι οποίες παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον από πλευράς φυσικού περιβάλλοντος.
Οι περιοχές αυτές είναι: Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς (ΖΕΠ) (GR4340014) Λευκά Όρη - (GR4340008), κατηγορία Α SPA Έλος - Τοπόλια - Σάσαλος - Άγιος Δικαίος (GR4340004), κατηγορία Α Μετερίζια - Άγιος Δικαίος - Τσουνάρα - Βιτσίλια Λευκών Ορέων (GR4340016) SPA Νήσος Ελαφόνησος (GR4340002), τύπος E Ελαφόνησος παραλία (από Χρυσοσκαλίτισσα μέχρι Ακρωτ Κριός) (GR4340015), τύπος E Σούγια - Βάρδια - Φ. Λισσού μέχρι Ανύδρους (GR4340005), τύπος Β Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα - Τηγάνι - Φαλάσσαρνα - Ποντικονήσι (GR4340001), τύπος Β Χερσόνησος Ροδοπού - Παραλία Μάλεμε (GR4340003), τύπος Ε Λίμνη Αγυιάς - Κοιλάδα Φάσας (GR4340006), κατηγορία Α Δράπανο - Λίμνη Κουρνά – Παραλία Γεωργιούπολης-(GR4340010), κατηγορία Α Ασφέντου - Καλλικράτης (GR4340012), κατηγορία Α Φαράγγι Θερίσσου (GR4340007), κατηγορία Γ Φρέ - Τζιτζιφές - Νίπος (GR4340011), κατηγορία Γ Ζορός - Αγάθη - Κέδρος (GR4330006), τύπος J SPA Όρος Κέδρος (GR4330002), κατηγορία Α Κουρταλιώτικο φαράγγι - Μονή Πρέβελη (GR4330003), κατηγορία Α Πρασανό Φαράγγι - Πατσός - Σφακορύακο (GR4330004), κατηγορία Α Οι Τύποι Οικοτόπων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος Οι τύποι οικοτόπων που καταγράφονται στους Ορεινούς Όγκους της Κρήτης και περιλαμβάνονται στο Παράρτημα I της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ παρατίθενται παρακάτω: 1. Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο (με ενδημικά Limonium spp.). 2. Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia fruticosae). 3. Μεσογειακά εποχιακά τέλματα (τύπος προτεραιότητας). 4. Ποταμοί της Μεσογείου με περιοδική ροή. 5. Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus phoenicea. 6. Φρύγανα Sarcopoterium spinosum. 7. Ασβεστολιθικά βράχια του Αιγαίου. 8. Πρωτογενείς λειμώνες σε βραχώδεις δόμους. 9. Σπήλαια των οποίων δεν γίνεται τουριστική εκμετάλλευση. 10. Θαλάσσια σπήλαια εξ ολοκλήρου ή κατά το ήμισυ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. 11. Παρόχθια δάση-στοές της θερμής Μεσογείου (Nerio-Tamaricetea). 12. Δάση με Olea και Ceratonia. 13. Φοινικοδάση του Phoenix (τύπος προτεραιότητας). 14. Εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με βλάστηση (Ποσειδώνιες) (τύπος προτεραιότητας). 15. Ύφαλοι. 16. Διαπλάσεις Κρήτης (Euphorbieto-Verbascion). 17. Δάση κυπάρισσου (Acero-Cupression). 18. Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά είδη πεύκων της Μεσογείου. 19. Ορεινά και Μεσογειακά χέρσα εδάφη με ακανθώδεις θάμνους. 20. Διάσπαρτοι υποβαθμισμένοι πουρναρότοποι (garrigues). 21. Στεπόμορφοι, βραχώδεις ανωδασικοί λειμώνες. 22. Δάση σκληρόφυλλων που χρησιμοποιούνται για βοσκή (dehesas) με Quercus ilex. 23. Λιθώνες βαλκανικής χερσονήσου. 24. Δάση πλάτανου της Ανατολής (Platanion orientalis). 25. Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus oxycedrus. 26. Δάση με Quercus brachyphylla στην Κρήτη. 27. Δάση με Quercus ilex. 28. Εκβολές ποταμών. 29. Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria (λευκές θίνες). 30. Αμμοσύρσεις που καλύπτονται διαρκώς από θαλασσινό νερό μικρού βάθους. 31. Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες. 32. Σκληρά ολιγομεσοτροφικά ύδατα με βενθική βλάστηση χαροειδών characees. 33. Η επιπλέουσα βλάστηση υδροχαρών φυτών (βατραχιώδη) των ποταμών στους πρόποδες των βουνών και στις πεδιάδες. 34. Μεσογεικοί λειμώνες με υψηλές πόες και βούρλα (Molinio-Holoschoenion). 35. Ασβεστούχοι βάλτοι με Cladium mariscus και Carex davalliana (τύπος προτεραιότητας). 36. Δάση - στοές με Salix alba και Populus alba. 37. Ασβεστόφιλες πλάκες (τύπος προτεραιότητας). 38. Δάση καστανιάς. 39. Αβαθείς κολπίσκοι και κόλποι. 40. Κοιλότητες μεταξύ των θινών με κλίνες καλαμιών και βούρλων. 41. Θαμνώνες με Laurus nobilis (τύπος προτεραιότητας). Μονοετής βλάστηση μεταξύ των ορίων πλημμυρίδας και αμπώτιδας Γενικότερα στην Δυτική Κρήτη υπάρχουν οι παρακάτω προστατευόμενες περιοχές:
Σε διεθνές επίπεδο (Διεθνείς Συμβάσεις - Κοινοτικές Οδηγίες)
πηγή:http://www.oadyk.gr
|
Πρωτοπρεσβύτερος π. Θεόδωρος Ζήσης :
Πριν από 6 ημέρες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου