των καθηγητών Στρουμπάκη Μιχαήλ και Παριωτάκης Παναγιώτης, υπευθύνων της εκδρομής
Η πολυήμερη εκπαιδευτική – προσκυνηματική εκδρομή του Εκκλησιαστικού Σχολείου Κρήτης εφέτος πραγματοποιήθηκε στο Άγιο Όρος – Θεσσαλονίκη – Έδεσσα – Βέροια – Βεργίνα, πριν λίγες μέρες.Ήταν μια εκδρομή που περιμέναμε με πολλή χαρά και αγωνία. Πες από περιέργεια; πες από δέος για τα μέρη που θα επισκεπτόμασταν; πες από προσμονή για τις ξένοιαστες και χαλαρές στιγμές που θα μας χάριζε; μπορεί όλ’ αυτά μαζί και το καθένα ξεχωριστά. Η μεγάλη στιγμή έφτασε: θα ταξιδεύαμε για Θεσσαλονίκη και Άγιον Όρος, το «Περιβόλι της Παναγίας». Θα προσκυνούσαμε την Κυρία των Αγγέλων και θα υποκλινόμασταν στη νύφη του Βορρά. Σημείωση: Το Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο – Λύκειο Κρήτης είναι σχολείο ισότιμο με τα αντίστοιχα της γενικής εκπαίδευσης, προσφέρει όμως επιπλέον γνώσεις στον τομέα των εκκλησιαστικών μαθημάτων, διδασκαλία Θεολογικών μαθημάτων και Βυζαντινής μουσικής. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται και οι καθημερινές ακολουθίες της Εκκλησίας μας που τελούνται στον ναό της Σχολής, δίνοντας τη δυνατότητα σε όλους τους μαθητές να εξασκούνται και να εμβαθύνουν στο τυπικό και την ψαλμωδία.
Η καλή μέρα απ΄ το πρωί φαίνεται. Κυρίως, όταν βλέπεις με ποιους συνταξιδεύεις και τι υπόσχεται η παρέα σου! Πέρα από τα παιδιά του Εκκλησιαστικού και τους συνοδούς καθηγητές, θα συμμετείχε στην εκδρομή μας και μια εκλεκτή ομάδα πολιτών των Χανίων, φίλων του Σχολείου και της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης. Και η πρώτη μέρα ξεκίνησε όμορφα, με καλή διάθεση.
Ξεκινήσαμε από τα Χανιά ξημερώματα Κυριακής και ένα αεροσκάφος της Olympicair μας μετέφερε στη Θεσσαλονίκη. Αφού παραλάβαμε τα πράγματά μας, πρώτο μας μέλημα ήταν να μεταβούμε στη μεγάλη της εκκλησιά, τον Άγιο Δημήτριο, να εκκλησιαστούμε και να προσκυνήσουμε τον πολιούχο της. Γεμάτος ασφυκτικά ο ναός, ωραίες ψαλμωδίες βγαλμένες από τα χείλη ταλαντούχων ψαλτάδων (ο Λαμπαδάριος του ναού είναι και συμπατριώτης μας, Χανιώτης), το αντίδωρο βάλσαμο στην πρωινή ψύχρα της πόλης, ο κόσμος ζεστός και γνώριμος μαζί στα σκαλοπάτια της μεγαλόπρεπης βασιλικής. Μετά τη Θ. Λειτουργία, μια βόλτα με το πούλμαν μας έφερε σε επαφή με τα κομβικά σημεία της πόλης: Επταπύργιο, Παλιά πόλη, Καμάρα (Πύλη του Γαλερίου), παραλία, Λευκός Πύργος, πλατεία Αριστοτέλους και Εγνατία οδός. Σε μια κάθετο της Εγνατίας βρισκόταν το ομώνυμο ξενοδοχείο που θα μας φιλοξενούσε. Φτάσαμε κοντά μεσημέρι και αφού τακτοποιηθήκαμε στα δωμάτια, ετοιμαστήκαμε για να βγούμε για φαγητό. Στόχος μας η πλατεία Ναυαρίνου, γνωστή στο πανελλήνιο για τα μεζεδοπωλεία της. Η γεύση των εδεσμάτων και των ποτών ήρθε να θεραπεύσει τη γλυκιά κούραση του ταξιδιού. Η υπόλοιπη μέρα εξελίχθηκε όπως ήταν αναμενόμενο: μια μικρή ξεκούραση και έξω για βόλτα, καφέ και φαγητό μέχρι αργά. Ωστόσο, δεν έπρεπε να ξενυχτήσουμε γιατί η επόμενη μέρα θα ήταν εξίσου κουραστική αλλά και ενδιαφέρουσα.
Πόσο ωραίο είναι να ξεκινάς τη μέρα σου μ’ ένα καλό πρωινό και ένα οργανωμένο πρόγραμμα, ακόμα κι αν πρέπει να ξυπνήσεις πολύ νωρίς. Ήταν αναγκαίο αυτό, αφού έπρεπε να είμαστε στην Ουρανούπολη, ένα βήμα πριν το Άγιον Όρος, στις 11.00 το πρωί. Η πρόβλεψη νίκησε την ανάγκη, όταν η Εγνατία κλειστή από μπλόκα, μας οδήγησε εκτός του κεντρικού δρόμου. Έπρεπε να πάμε από άλλο δρόμο. Μεγαλύτερη απόσταση και περισσότερος απαιτούμενος χρόνος. «Ουδέν καλόν αμιγές κακού», έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Ο αποκλεισμός έγινε η αιτία να γνωρίσουμε το φυσικό κάλλος της Χαλκιδικής, περνώντας μέσα από δασώδεις εκτάσεις που διαφορετικά δεν θα τις βλέπαμε. Η Ουρανούπολη μας περίμενε εκεί, διχασμένη ανάμεσα σε δυό στρατόπεδα, του «κοσμικού» πολιτισμού και της αγιορείτικης αποταγής από τα εγκόσμια.
Πήραμε τα «διαμονητήρια» στα χέρια μας, κάτι σαν διαβατήριο που μας υπενθύμιζε ότι τώρα πια μεταβαίνουμε σ’ έναν άλλο χώρο, φυσικό και πνευματικό, που δεν έχει καμιά σχέση μ’ αυτό που βιώναμε ως τώρα. Περάσαμε τον έλεγχο και μπήκαμε στο ταχύπλοο που θα μας μετέφερε στο επίνειο του Αγίου Όρους, τη Δάφνη και από κεί στην Ι. Μ. Γρηγορίου. Η παρουσία του Εκκλησιαστικού Σχολείου από την Κρήτη στο σκάφος, δημιούργησε, όπως ήταν φυσικό, ενδιαφέρον, καθόσον μετέβαιναν και άλλοι προσκυνητές και αγιορείτες πατέρες που, κατά θεία Πρόνοια, ήταν γνωστοί μας: ο π. Ιωακείμ από το κελλί του Αγίου Νικολάου Βραχνιώτη (Καρυές) έχει επισκεφτεί τα Χανιά και έχει κάνει ομιλία, ο π. Νικόδημος αντιπρόσωπος της Ι. Μ. Αγίου Παύλου έχει βοηθήσει σε επιστημονικά θέματα καθηγητές του Σχολείου και ο π. Φώτιος αντιπρόσωπος της Ι. Μ. Γρηγορίου και υπεύθυνος για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση ζήτησε από το διευθυντή μας κ. Θωμά Παναγιώτου τον κανονισμό της Σχολής, παλαιό και νέο.
Το σκάφος «εφοδιάστηκε» στη Δάφνη και με άλλους προσκυνητές και έφτασε στη μονή Γρηγορίου γύρω στη μία το μεσημέρι. Εκεί μας υποδέχτηκε ο πατήρ Αρτέμιος. Πήραμε το παραδοσιακό κέρασμα, ρακί και λουκούμι, στο Αρχονταρίκι της Μονής και τακτοποιηθήκαμε στα δωμάτια. Η μονή είναι χτισμένη πάνω στο βράχο, ένα φυσικό οχυρό, για το φόβο των πειρατών. Τα τείχη της δυνατά και φαρδιά την προστάτεψαν κατά καιρούς από διάφορους εισβολείς. Σήμερα, από ποιούς εισβολείς άραγε την προστατεύουν; ίσως είναι ο σύγχρονος πολιτισμός και η τεχνολογία που προσπαθούν να πάρουν την πρώτη θέση στις καρδιές των ανθρώπων και να μεταβάλουν τη ζωή τους από «καρδιακή» και «πατερική» σε τεχνοκρατική και άψυχη, ψυχρή. Εδώ γίνεται ο πραγματικός αγώνας μοναχών και λαϊκών για τη συνειδητή ιεράρχηση των πραγμάτων.
Δίπλα στη μονή Γρηγορίου, δεσπόζει σ’ επιβλητικό βράχο η μονή του οσίου Σίμωνος, η γνωστή Σιμωνόπετρα, τρία τέταρτα δρόμος μέσα από μονοπάτι ανηφορικό και επίπονο. Μια ομάδα από την εκδρομή το αποφάσισε. Ήταν ευκαιρία. Θα την επισκεπτόταν και θα επέστρεφε στη Γρηγορίου την ώρα του εσπερινού. Η θέα από το βράχο της Σιμωνόπετρας και το προσκύνημα των τιμίων λειψάνων αποζημίωσε τους οδοιπόρους μας για τον κόπο που κατέβαλαν να ανέβουν τις πολυάριθμες βαθμίδες του μονοπατιού. Η επιστροφή προμήνυε την ανακούφιση από το φόρτο της ημέρας, ο εσπερινός είχε σημάνει και η τράπεζα της μονής θεράπευσε τις βιωτικές αγωνίες μας. Και μετά ανακαλύψαμε τι άλλο δίνει δύναμη στους μοναχούς πέρα από την προσευχή και την καθημερινή συμμετοχή στο λειτουργικό κύκλο της Εκκλησίας μας. Ήταν η νέα βιβλιοθήκη της μονής, ανακαινισμένη και εμπλουτισμένη με σπάνιες εκδόσεις, πηγή γνώσης, κατάθεση χρόνων πολλών, καλλιέργεια ψυχών, ικανοποίηση πνευματική. Και η παλαιά βιβλιοθήκη των χειρογράφων, φορτωμένη με την καλλιτεχνία και τη φιλομάθεια, εργόχειρο των μοναχών σε καιρούς ακμαίους και χαλεπούς. Τη μέρα μας ολοκλήρωσε η μειλίχια μορφή του ηγουμένου της μονής π. Γεωργίου Καψάνη που σαν δεύτερος πατέρας μάς νουθέτησε και κυρίως συμβούλεψε όσους έχουν την επιθυμία να ιερωθούν. Μας είπε εν ολίγοις ότι είναι καλό που επισκεπτόμαστε το Άγιο Όρος, αυτή τη γωνιά του Παραδείσου που η Παναγία προστατεύει και η χαρά από την επίσκεψη να μείνει στις ψυχές μας• όσοι επιθυμούν να γίνουν ιερείς πρέπει να προσέξουν γιατί η ευθύνη του ιερέα είναι μεγάλη και η κοινωνία έχει ανάγκη από καλούς ποιμένες• και μας έφερε το παράδειγμα ενός σύγχρονου αγίου ιερέα, του Αγίου Νικολάου του Πλανά.
Η επόμενη μέρα ξεκίνησε λειτουργικά, όπου σύσσωμοι συμμετείχαμε στον όρθρο και τη Θ. Λειτουργία. Ήταν τιμή για μας που συμψάλαμε με τους μοναχούς που υμνολογούν το Θεό αδιαλείπτως σαν τα Σεραφίμ και τα Χερουβίμ. Μετά την τράπεζα, η οποία στα μοναστήρια του Αγίου Όρους τοποθετείται χρονικά μετά τη Θ. Λειτουργία για να θυμίζει στους ανθρώπους ότι και ένα κομμάτι ψωμί αποτελεί ευκαιρία για ευχαριστία στο Θεό και ότι τίποτα δεν αυτονομείται έναντι της αγαπητικής δύναμης της Αγίας Τριάδας, πήραμε το καραβάκι που κατέβαινε νότια έως τα Καυσοκαλύβια, στην έρημο του Αγίου Όρους. Είδαμε από τη θάλασσα τις μονές Διονυσίου και Παύλου, τη Νέα Σκήτη, την Αγία Άννα και τη Μικρή Αγία Άννα σκαρφαλωμένα κελλιά σε απόκρημνα βράχια, τα Κατουνάκια και τα απίστευτα αν δεν τα δεις Καρούλια- αυτοσχέδια κλεισμένα σπηλιάρια στη μέση κατακόρυφων βράχων περί τα εκατό μέτρα ίσα πάνω από τη θάλασσα. Το ίδιο καραβάκι στη συνέχεια γυρνώντας πίσω προς βορρά μας έφερε ως τη Δάφνη και μετά με το λεωφορείο ανηφορίσαμε για την πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, τις Καρυές. Το Πρωτάτο μας άνοιξε τις πύλες του με μια ηλιόλουστη μέρα και ο παμπάλαιος ναός του, κοσμημένος με τις τοιχογραφίες του Μανουήλ Πανσέληνου, μας κάλεσε να ανακαλύψουμε το μεγαλείο των περασμένων εποχών που μέχρι και σήμερα διακονούν οι ακάματοι συνεχιστές του. Στολίδι ανεκτίμητης αξίας είναι η θαυματουργή εικόνα του «Άξιόν εστιν», προσκύνημα όλης της Ορθοδοξίας. Ήταν τιμή και μεγάλη ευλογία που προσκυνήσαμε αυτήν την εικόνα, μπροστά στην οποία ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, σύμφωνα με την Παράδοση, έψαλε το θεομητορικό εγκώμιο «Άξιόν εστιν ως αληθώς μακαρίζειν σε την Θεοτόκον...».
Μετά το προσκύνημά μας στο Ναό του Πρωτάτου, επισκεφτήκαμε το κτήριο της Ιεράς Κοινότητας, όπου στεγάζεται το ομώνυμο διοικητικό όργανο του Αγίου Όρους, αποτελούμενο από τους είκοσι αντιπροσώπους των ισάριθμων κυριαρχικών μονών. Εκεί μας υποδέχτηκε ο «Πρώτος» του Αγίου Όρους, Συμεών Διονυσιάτης, πρώτος μεταξύ ίσων, κάτοχος πρωτείου διακονίας στα θέματα του Όρους. Μας καλοσώρισε με λόγους ευγενείς, μας ευχαρίστησε με το παραδοσιακό φιλόξενο κέρασμα και μας ευχήθηκε καλή συνέχεια στο προσκύνημά μας. Πράγματι, προσκύνημα και όχι εκδρομή. Η λέξη εκδρομή δεν ταιριάζει στο Άγιον Όρος• αν το δει κανείς σαν εκδρομή, ίσως να χορτάσουν μόνο οι αισθήσεις του, οι «θορυβώδεις χείμαρροι», κατά τον Μέγα Βασίλειο, αλλά η ψυχή να μείνει ασυγκίνητη μπροστά στήν ένθεη κίνηση του φιλόθεου κόπου των μοναχών που αγίασαν τον τόπο, ασυγκίνητη μπροστά στα άγια λείψανα και τις θαυματουργές εικόνες, ανενεργή στο κάλεσμα των αγίων για αγώνα πνευματικό. Κάτω από το πρίσμα αυτό, του ανακοινώσαμε το υπόλοιπο πρόγραμμά μας, τον χαιρετήσαμε και οδεύσαμε για την παρακείμενη μονή του Κουτλουμουσίου για να προσκυνήσουμε την εικόνα της Παναγίας, της «Φοβεράς Προστασίας». Ήταν μεσημέρι της τρίτης ημέρας.
Χρόνο για να παραμείνουμε στο Κουτλουμούσι δεν είχαμε πολύ, γιατί έπρεπε να βρισκόμαστε στην Ι. Μ. Ιβήρων μέχρι το απόγευμα. Για την εκεί μετάβασή μας είχαμε δύο επιλογές: πούλμαν ή περπάτημα. Επιλέξαμε το δεύτερο. Περπατήσαμε το μονοπάτι που συνδέει τη μονή Κουτλουμουσίου με τη μονή Ιβήρων και μετά από μιάμιση ώρα φτάσαμε στον προορισμό μας, έγκαιρα, την ώρα του εσπερινού. Η κούραση από το περπάτημα, το αίσθημα της πείνας που μας θύμιζε την ανθρώπινή μας υπόσταση φάνταζαν ελάχιστα μπροστά στην εικόνα της Παναγίας της Πορταΐτισσας που προστατεύει το μεγάλο βυζαντινό μοναστήρι των Ιβήρων και τον κόσμο όλο. Μετά τον εσπερινό, παρακολουθήσαμε την παράκληση στην Παναγία την Πορταΐτισσα και νιώσαμε το ιλαρό χάδι της ζωντανής παρουσίας της στη Μονή. Νιώσαμε ένα με τους προσκυνητές εκείνης της βραδυάς, όταν οι προσευχητικές σκέψεις όλων μας σαν πύρινο άρμα ανέβαιναν στον ουρανό, κάτω από τους στίχους «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς. Πολλοίς συνεχόμενος πειρασμοίς, προς σε καταφεύγω σωτηρίαν επιζητών...». Η τράπεζα και η τακτοποίηση στα δωμάτια του Αρχονταρικιού μας προανάγγελε τη σωματική μας ανάπαυση που δεν θ’ αργούσε να έλθει. Πρωτύτερα, όμως, ο λόγος του ηγουμένου π. Ναθαναήλ θα ανέπαυε τις καρδιές μας. Η επικοινωνία μας ήταν εγκάρδια, ζεστή, πατρική, εμπειρική, αυθόρμητη και ενθαρρυντική. Γι’ αυτό και αρκετοί από εμάς αδράξαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διάφορα θέματα, να ζητήσουμε τις συμβουλές του Γέροντα και να καταθέσουμε τους προβληματισμούς μας. «Ιδού η πηγή, αντλήσατε ύδωρ», να ο πραγματικός πλούτος, «αιτείτε και δοθήσεται υμίν». Το μόνο που ακουγόταν αργά, από τα μπαλκόνια του Αρχονταρικιού ήταν τα νυχτοπούλια, κουρνιασμένα πάνω στα κλαδιά των δέντρων, στις άκρες της ρεματιάς, που περίμεναν την έγερση των μοναχών καταμεσίς της νύχτας για τον κανόνα τους και το μεσονυκτικό. Σε λίγο σταμάτησαν να μας ενοχλούν• μας είχε πάρει ο ύπνος.
Το προσκύνημά μας στη μονή Ιβήρων ολοκληρώθηκε την επόμενη μέρα με τη Θ. Λειτουργία. Μετά από ένα γρήγορο ρόφημα ετοιμάσαμε τα πράγματά μας. Τα μικρά λεωφορεία μάς περίμεναν για να μας μεταφέρουν σε δύο μονές πρίν τον τελικό μας προορισμό, την Ι. Μ. Βατοπαιδίου. Στή μονή Σταυρονικήτα, κτισμένη σε μια όμορφη τοποθεσία από τον πατριάρχη Ιερεμία Β΄ εν μέσω Τουρκοκρατίας το 1540, προσκυνήσαμε την ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Νικολάου του «στρειδά», ενώ στη γειτονική μονή του Παντοκράτορος συνέβη το εξής περιστατικό: μιας και οι μοναχοί αναπαυόταν από την πρωινή ακολουθία (ήταν εννέα το πρωί) και δεν υπήρχε τρόπος να τους ειδοποιήσουμε για την παρουσία μας στη μονή, αρχίσαμε να ψάλουμε μέσα στη μυρωδάτη από τις λεμονιές λιθόστρωτη αυλή το «Χριστός Ανέστη». Σε λίγο, ο Χανιώτης στην καταγωγή ηγούμενος π. Γαβριήλ, μας δεχόταν στο Αρχονταρίκι.
Μεσημεριανή μας στάση υπήρξε η Ρωσική Σκήτη του Αγίου Ανδρέου στις Καρυές, που τώρα ανήκει στη μονή Βατοπαιδίου, και το αδελφό σχολείο της ιστορικής Αθωνιάδας Εκκλησιαστικής Ακαδημίας. Η επαφή με τους καθηγητές και τους μαθητές του Σχολείου ήταν συγκινητική. Η υποδοχή ταίριαζε στο ακραιφνώς εκκλησιαστικό περιβάλλον του Αγίου Όρους και των Σχολείων μας: μέσα στο παρεκκλήσιον της Σχολής ψάλαμε αμοιβαδόν οι δύο χοροί των σχολείων. Ένας δοξολογικός διάλογος συναδέλφωσης, κοινής πίστης και ιδανικών, κοινών στόχων, κοινών αγωνιών... Επισκεφτήκαμε τους χώρους του Σχολείου και κυρίως, το Αγιογραφείο, όπου είδαμε έργα μαθητών και αποφοίτων. Θαυμάσαμε την καλλιτεχνία και γεμίσαμε με ελπίδα ότι σ’ αυτόν τον τόπο τίποτα δεν έχει χαθεί• «μικρά ζύμη όλον το φύραμα ζυμεί». Ένας ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ των ομάδων των δύο σχολείων συνέσφιξε περισσότερο τις σχέσεις, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα! Μας παρέθεσαν γεύμα (φασολάδα είχε εκείνη τη μέρα, ήταν Τετάρτη) στην τραπεζαρία του Σχολείου που η διάταξή της έμοιαζε με αγιορείτικη τράπεζα.
Ξεκινήσαμε για τον τελευταίο μας σταθμό στο Άγιον Όρος, το Βατοπαίδι, που τόσο πληγώθηκε τον τελευταίο καιρό. Τα συναισθήματα ανάμεικτα. Η περιέργεια αντάμα με την απορία. Το μεγάλο κτηριακό συγκρότημα έκανε την εμφάνισή του στη στροφή του χωματόδρομου. Τα δύο πούλμαν που είχαμε στη διάθεσή μας, μας άφησαν στις πύλες της μονής και κατευθυνθήκαμε στο Αρχονταρίκι για να πάρουμε το καθιερωμένο κέρασμα και να τακτοποιηθούμε στα δωμάτια. Σε λίγο θα σήμαινε η εσπερινή ακολουθία. Κατευθυνθήκαμε προς το καθολικό της μονής. Ήταν ασφυκτικά γεμάτο, τόσο από τους μοναχούς όσο και τους προσκυνητές. Πολλοί προσκυνητές, περισσότεροι απ’ όλους όσους είχαμε δει στο Άγιο Όρος εκείνες τις μέρες. Ο αριθμός τους φάνηκε στην ακολουθούσα τράπεζα, όπου δύσκολα βρήκαμε να καθίσουμε για να φάμε το, ομολογουμένως, απλό αλλά νόστιμο φαγητό. Ευτυχώς, για τη διευκόλυνση μας, ένας μοναχός μας καθοδηγούσε στις πέτρινες πλάκες που χρησίμευαν για τραπέζια• είχαν τοποθετήσει κι ένα μεγάλο ξύλινο τραπέζι με δύο μακρόστενους πάγκους. Η ώρα του Αποδείπνου για τους προσκυνητές χρησιμεύει για την προσκύνηση των αγίων λειψάνων. Προσκυνήσαμε τμήμα του Τιμίου Ξύλου, την Τιμία ζώνη της Παναγίας μας, την κάρα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου πάνω στην οποία διασώζεται το αυτί στο οποίο, κατά τήν Παράδοση, ο Απόστολος Παύλος ψιθύρισε στον Άγιο Ιεράρχη την ερμηνεία των Επιστολών του, καί άλλα λείψανα μαρτύρων και οσίων. Η βραδυά θα τελείωνε με μια ομιλία του ηγουμένου π. Εφραίμ. Δέχθηκε όλους τους προσκυνητές στο επίσημο Αρχονταρίκι της Μονής, μας μίλησε για όλα όσα αφορούσαν την υπόθεση Βατοπαιδίου και μας έδωσε τη δυνατότητα να του απευθύνουμε ερωτήσεις. Η βραδυά είχε υγρασία και κάποιοι από την ομάδα φρόντισαν να ανάψουν το τζάκι που ζέσταινε με τη διπλή του όψη τα δωμάτια. Η γλυκιά θαλπωρή της φλόγας μας αποκοίμισε αμέσως• ούτε τα εύφωνα ροχαλητά των προηγουμένων ημερών δεν καταλάβαμε. Ξημέρωνε η πέμπτη μέρα.
Η μονή Βατοπαιδίου έχει πολλά παρεκκλήσια. Αυτά λειτουργούνται καθημερινά, εκτός από τις επίσημες ημέρες, όταν η Θ. Λειτουργία τελείται στο καθολικό. Μοιραστήκαμε. Άλλοι πήγαν στο παρεκκλήσιο της Τιμίας Ζώνης, άλλοι στον Άγιο Δημήτριο.
Αν κάποιος ήξερε να ψάλει, ήταν ευπρόσδεκτος. Είναι γνωστό πόσο οι Βατοπαιδινοί καλλιεργούν τη μουσική. Εντύπωση μας έκανε η διάκριση με την οποία αντιμετώπιζαν τους ψάλλοντες. Ανάλογα με τον τόπο της φωνής τους (υψίφωνοι, μεσόφωνοι ή βαθύφωνοι) τους έστελναν σε παρεκκλήσιο που ο εντεταλμένος ιερέας ή ψάλτης είχαν παρόμοιες φωνές, για να υπάρχει αρμονία και να μη έλθει κανένας σε δύσκολη θέση. Μακάρι κάτι τέτοιο να γινόταν και στις Εκκλησίες μας, στις ενορίες...Επίσης, επειδή πολλοί προσήρχοντο στο Ποτήριο της Θείας Ευχαριστίας, πάντα υπήρχε ένας μοναχός εντεταλμένος να ερωτά τον προσερχόμενο αν είχε προετοιμαστεί κατάλληλα. «Μέλλων φαγείν, άνθρωπε, Σώμα Δεσπότου, φόβω πρόσελθε, μη φλεγής, πυρ τυγχάνει. Θείον δε πίνων Αίμα προς μετουσίαν, πρώτον καταλλάγηθι τοις σε λυπούσιν, έπειτα θαρρών, μυστικήν βρώσιν φάγε» (Συμεών του Μεταφραστού).
Μ’ αυτές τις εντυπώσεις πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Κάναμε κάποιες γρήγορες αγορές από τα καταστήματα στη Δάφνη και επιβιβαστήκαμε στο πλοίο της γραμμής για Ουρανούπολη. Εκεί μας περίμενε το πούλμαν που θα μας μετέφερε πίσω στη Θεσσαλονίκη. Η στάση στον Άγιο Πρόδρομο για φαγητό μας προσγείωσε στην πραγματικότητα της καθημερινότητάς μας. Επόμενη στάση μας πρίν από το ξενοδοχείο ήταν το γυναικείο μοναστήρι της Σουρωτής, όπου αναπαύεται ο γέροντας Παΐσιος. Επισκεφτήκαμε τον τάφο του, ζητήσαμε νοερά την ευχή του και αφού βγάλαμε τις απαραίτητες φωτογραφίες ξεκινήσαμε οριστικά για τη Θεσσαλονίκη.
Φτάσαμε αργά το απόγευμα. Η Θεσσαλονίκη είναι μια ζωντανή πόλη, με πολλές ευκαιρίες για ψυχαγωγία και διασκέδαση. Τα κτήρια στις προβλήτες του λιμανιού της έχουν διαμορφωθεί για να φιλοξενούν ωραίες εκδηλώσεις. Ήταν ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια απ’ αυτές, και μάλιστα σχετικές με το Άγιον Όρος, την εμπερίστατη μονή Εσφιγμένου και τη νεοσύστατη Εσφιγμενίτικη αδελφότητα που λόγω των δυσμενών περιστάσεων κατοικοεδρεύει στις Καρυές. Το κλου της βραδυάς ήταν μια παγωμένη μπύρα απέναντι από μια φοιτητική εστία. Άντε κοπέλια, βάλτε τα δυνατά σας να γράψετε καλά στις εξετάσεις! Βέβαια, το διάβασμα διάβασμα, αλλά πάντα θα υπάρχει καιρός για μια παγωμένη μπύρα!
Η επόμενη μέρα άρχισε γλυκά με την επίσκεψη στο εργοστάσιο παραγωγής χαλβά Χαΐτογλου. Τα μέτρα ασφαλείας και καθαριότητας ήταν πολύ αυστηρά. Φορέσαμε ειδικές φόρμες, σκουφάκια πλαστικά για τα μαλλιά και προστατευτικά για τα παπούτσια. Μας ξενάγησαν σ’ όλες τις φάσεις παραγωγής του χαλβά, που, ομολογουμένως, ήταν άγνωστες σ’ εμάς. Ο αυθόρμητος χαρακτήρας των κρητικών και πάλι έλαμψε. Πέρα από το αναμενόμενο καλαμπούρι με τις στολές, ακούστηκαν και μαντινάδες εν μέσω γαβαθών χαλβά, παράκληση κάποιων εργατριών. Η εκδρομή μας συνεχίστηκε στους αρχαιολογικούς χώρους της Βεργίνας, όπου θαυμάσαμε από κοντά τους μακεδονικούς θησαυρούς, εμπλουτίσαμε τις γνώσεις μας και τονώσαμε το πατριωτικό μας αίσθημα. Επόμενος σταθμός, ο Άγιος Νικόλαος στη Νάουσα, μια καταπράσινη περιοχή, με νερά να ξεπηδούν μέσα από τους βράχους. Την όλη αρμονία της φύσης με τα αιωνόβια δέντρα και τα τρεχούμενα νερά αλλοίωνε ανεπανόρθωτα η παρέμβαση του ανθρώπου με τα παρακμιακά παραπήγματα και τις εκκωφαντικές ντουντούκες του λούνα πάρκ. Μείναμε εκεί για μεσημέρι. Δρόσος αναψυχής υπήρξε και ο επόμενος και τελευταίος σταθμός, η Έδεσσα, με τους υπέροχους καταρράχτες. Εδώ τα πράγματα ήταν καλύτερα. Μπορούσες να απολαύσεις τη βοή των υδάτων χωρίς άλλες υπερκαλύπτουσες ηχητικές παρεμβολές. Τα τουριστικά μαγαζιά ήταν ανοιχτά και κάποιοι από εμάς αγοράσαμε αναμνηστικά, κάποιοι άλλοι κατέφυγαν στο πειρασμό των σιροπιαστών γλυκών.
Η επιστροφή μας στη Θεσσαλονίκη σήμαινε και το τέλος της φετινής μας εκδρομής. Την επόμενη μέρα θα είμασταν πίσω, στα Χανιά, συμμαζεύοντας τις σκέψεις μας, τακτοποιώντας τις αναμνήσεις μας. Δεν έχουμε κάτι ν’ αφήσουμε απ’ έξω, κάτι που να θέλουμε να ξεχάσουμε. Στη σκέψη μας παντοτεινά θα μένει το γάργαρο χαμόγελο των παιδιών με το καθαρό βλέμμα και το φιλότιμο, η καλή διάθεση για πλάκα μέσα στο πούλμαν και γενικά στα μέσα μεταφοράς, τα νυσταγμένα πρόσωπα από την ορθρινή έγερση των μοναστηριών, η δίψα για ζωή, για πραγματική ζωή, με πνευματικές αναζητήσεις και πρόγευση αιωνιότητας μέσα από το Ευχαριστιακό Ποτήριο, η αίσθηση της Ελληνικότητας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτής της εκδρομής, στους συναδέλφους του Σχολείου και στο τουριστικό γραφείο «Πλυμάκης Travel» το οποίο και ευχαριστούμε θερμά για την άψογη οργάνωση που μας παρείχε.
Και του Χρόνου με υγεία.
Η Σχολή βρίσκεται στα Χανιά, στην κατάφυτη με πεύκα περιοχή του Αγίου Ματθαίου και φιλοξενεί μαθητές από όλη την Κρήτη, παρέχοντας σε όσους χρειάζεται δωρεάν διαμονή και διατροφή, προσφορά της τοπικής μας Εκκλησίας.
Για εγγραφές, μετεγγραφές κ.ά. πληροφορίες τηλέφωνα επικοινωνίας είναι τα: 2821044475, κινητό Σχολάρχου 6977916412, e-mail elkriti@otenet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου